7-10 yaş grubu (ilkokul 1-4. sınıf) soyut kavramları somutlaştırmaya başladığı, enerjisinin çok yüksek olduğu ve oyunu çok sevdiği bir dönemdir.
Materyal olmadan kullanabileceğimiz en temel ve güçlü enstrümanlarımız bedenimiz ve sesimizdir.
Müzik materyallerinin olmadığını varsayarsak müzik atölyemizde şunlar yapılabilir;
Müzik Atölyesi (7-10 Yaş Grubu)
Bu döküman, ilkokul öğrencilerinin temel müzik becerilerini (ritim, melodi, dinleme, yaratıcılık) geliştirmek için sadece beden, ses ve hayal gücünü kullanan etkinlikler sunar.
1. Beden Perküsyonu ve Ritim Çalışmaları
Amaç: Ritim duygusunu, koordinasyonu ve grup uyumunu geliştirmek.
- Isınma: Bedenimizi Tanıyalım
- Öğrencilerden sırayla bedenlerini kullanarak kaç farklı ses çıkarabileceklerini bulmalarını isteyin.
- Örnekler: Alkış (farklı şekillerde: avuç içi, parmak ucu), parmak şıklatma, dizlere vurma, göğse vurma (Tarzan gibi), ayakları yere vurma, ağızla “p”, “t”, “k” sesleri çıkarma.
- Aktivite: “Ritim Tekrarı” (Eko Oyunu)
- Öğretmen 4 vuruşluk basit bir ritim kalıbı sunar (Örn: Alkış – Alkış – Diz – Diz).
- Öğrenciler “eko” gibi bu ritmi hep birlikte tekrar ederler.
- Kalıplar giderek zorlaştırılabilir (Örn: Alkış – Şıklat – Diz – Ayak).
- Aktivite: “İsim Ritmi”
- Her öğrenci kendi adını veya sevdiği bir meyvenin adını heceleyerek alkışlar.
- Örnek: “E-LİF” (Alkış – ALKIŞ) veya “MUZ” (ALKIŞ). “Ah-met-Can” (Alkış-Alkış-Alkış).
- Bu, ritim kalıplarını ve notaların sürelerini (vuruşları) anlamak için temel bir adımdır.
- Aktivite: “Beden Orkestrası”
- Sınıfı 3 veya 4 gruba ayırın.
- Grup 1: Sürekli olarak “alkış” yapsın (Basit bir 4/4’lük ritimde: 1-2-3-4).
- Grup 2: Sadece 2. ve 4. vuruşlarda “parmak şıklatsın”.
- Grup 3: Sadece 1. vuruşta “ayağını yere vursun”.
- Öğretmen bir orkestra şefi gibi grupları yönetir, başlatır ve durdurur. Bu, çok sesliliğe harika bir giriştir.
2. Ses ve Melodi Çalışmaları
Amaç: Sesini doğru kullanmayı, temel melodik kalıpları ve sesin özelliklerini (tizlik, kalınlık) keşfetmeyi sağlamak.
- Aktivite: “Ses Taklitleri” (Doğa ve Çevre)
- Öğrencilerden çeşitli sesleri taklit etmelerini isteyin.
- Örnekler: Kedi miyavlaması, köpek havlaması, rüzgar sesi (vuuuu), yağmur sesi (pıt pıt), ambulans sireni (ince-kalın geçişleri için harika), araba kornası.
- Aktivite: “Melodik Eko”
- Ritim tekrarına benzer, ancak bu kez öğretmen basit bir melodi mırıldanır (Örn: “Merhaba” kelimesini farklı notalardan söylemek).
- Öğrenciler bu melodik kalıbı “La” veya “Lu” hecesiyle tekrar ederler.
- Aktivite: “Ritmik Konuşma” (Tekerlemeler)
- Bilinen basit tekerlemeleri veya kısa şiirleri önce normal bir şekilde, sonra hep birlikte ritmik bir şekilde (marş gibi) söyleyin.
- Örnek: “Portakalı soydum / Başıma koydum / Ben bir yalan uydurdum…” (Bu sözleri sabit bir tempoda alkışla destekleyerek söylemek).
3. Aktif Dinleme ve Yaratıcılık
Amaç: Dinleme becerilerini keskinleştirmek ve duyduklarını yorumlayarak hayal güçlerini kullanmak.
- Aktivite: “Sessizlik Oyunu”
- Tüm sınıfın gözlerini kapatmasını ve 30 saniye boyunca mutlak sessizlik içinde sadece “dinlemelerini” isteyin.
- Süre sonunda, “Neler duydunuz?” diye sorun. (Dışarıdaki trafik, koridordaki ayak sesleri, nefes alışverişleri, saatin tiki takı vb.)
- Bu, müziğin “ses” kadar “sessizlikten” de oluştuğunu öğretir.
- Aktivite: “Sesli Hikaye” (Dramatizasyon)
- Öğretmen basit bir hikaye anlatır ve öğrenciler bu hikayedeki olayları beden perküsyonu veya seslerle canlandırır.
- Örnek Hikaye:
- “Bir sabah uyandık…” (Öğrenciler esner, gerinir).
- “…ormanlık bir yolda yürümeye başladık.” (Herkes dizlerine vurarak yürüme ritmi yapar: şap-şap-şap).
- “…birden hafif bir yağmur çiselemeye başladı.” (Herkes parmak uçlarıyla avuçlarına pıt-pıt vurur).
- “…yağmur hızlandı!” (Alkışlamaya başlarlar).
- “…ve gök gürledi!” (Hep bir ağızdan “BOOM!” derler ve ayaklarını yere vururlar).
4. Hareket ve Dans
Amaç: Müziğin temposunu (hızını) ve dinamiklerini (gürlüğünü) beden diliyle ifade etmek.
- Aktivite: “Tempo Yürüyüşü”
- Öğretmen elleriyle bir tempo belirler (yavaş, orta veya hızlı alkış).
- Öğrenciler bu tempoya uygun adımlarla sınıfta serbestçe yürürler.
- Öğretmen aniden tempoyu değiştirdiğinde (hızlandığında veya yavaşladığında) öğrenciler de yürüyüş hızlarını anında değiştirmek zorundadır.
- Aktivite: “Don-Kalk” (Müziksiz Versiyon)
- Öğretmen ritmik olarak şarkı söylerken veya beden perküsyonu yaparken öğrenciler dans eder.
- Öğretmen aniden sustuğunda (“müzik durduğunda”) herkes heykel gibi donmak zorundadır. Kıpırdayan oyundan çıkar.
Öğretmen İçin Notlar:
- Enerji: Bu yaş grubu için en önemli şey sizin enerjinizdir. Siz ne kadar keyif alırsanız, onlar da o kadar keyif alır.
- Oyunlaştırma: Tüm aktiviteleri bir “oyun” olarak sunun. Rekabet yerine işbirliğini teşvik edin.
- Korkmayın: “Sesim güzel değil” diye düşünmeyin. Önemli olan notaları doğru basmak değil, ritmi ve enerjiyi aktarmaktır.
Bu etkinlikler, öğrencilerin müziği sadece “dinlenen” bir şey değil, aynı zamanda “yapılan” ve “yaşanan” bir deneyim olarak görmelerini sağlayacaktır.
